Arama kurtarma
      Search and rescue cümlelerinin türkçe karşılığı olan arama ve kurtarma (AK) objektif veya sübjektif olaylar sonucu kişilerin; planlanan yere, planlanan zamanda ulaşamaması durumunda; kaybolan, yaralanan, kazaya uğrayan veya ölen kişilerin bulunması çalışmalarına arama;

Bulunan kişilerin alınıp emniyetli bölgelere taşınmasına kurtarma
her iki hareketin ortak yapılmasına arama ve kurtarma (AK) denir.
AK’ nın asıl gayesi hayat kurtarmaktır.

Hayatta kalanların en iyi durumda ve mümkün olan en kısa zamanda kurtarılmaları ve bunun için mevcut olanakların en kısa zamanda harekete geçirilmesi esastır.

Arama ve kurtarma çeşitleri

Arama ve kurtarma iki ayrı bölüm altında incelenmektedir.
1 . Denizde arama ve kurtarma.
2 . Karada arama ve kurtarma.

Bunlar; kendi arasında 2 ana bölüme ayrılmaktadır.
1 . Tabii afetlerde arama ve kurtarma.
2 . Kaybolmalarda ve kazalarda arama kurtarma.

Arama ve kurtarma birimleri

Arama ve kurtarma birimleri kurulurken yönlendirme ve komuta kontrol yetkisi en üst birimden başlayarak en küçük birimde son bulur.

Bu birimler :

Arama kurtarma koordinasyon merkezi
ekip amiri yetki ve sorumluluğunda olup yer alan bütün arama ve kurtarma merkezlerinin bağlı olduğu bölümdür.
1 . Yılık ak eğitim planlarının yapılmasından ,
2 . İhtiyaç duyulan arama ve kurtarma malzemelerinin alınmasına karar vermekten ,
3 . Tatbikat veya teknik çalışmalarının yer ve zamanını belirlemesinden ,
4 . Ak personelinin giyeceği kıyafet ve kullanacağı amblemlere karar vermekten ,
5 . Olay sonundaki raporların tasnif edilmesi, alınacak önlemler, olay bildirimi ve sonuç raporunu basına açıklama/açıklamama yetkisinden ,
6 . Arama ve kurtarma ekiplerinin olay yerine gönderme/göndermeme v.s.
Yetkisine sahiptir.

AKKM konseyinde ……………başkanına direk olarak bağlı olan aşağıdaki konseyler bulunmaktadır .
A . Teknik birim :
1 . AK nin yapılandırılmasından ,
2 . Teknik uygulamalardan ,
3 . Malzeme alımlarında AKM ye öneri götürmekten ,
4 . Araştırma geliştirme ( Ar.Ge ) çalışmalarında bulunmaktan
5 . Tatbikat yer ve zamanını A.K.K.M ye önermekten ,
6 . Kurulmasına karar verilen ak birimlerin yeterliliğini denetlemesinden vs.
………………… başkanı adına sorumludur.

B. Basın – yayın birimi :
1 . Basına bilgi vermekten ,
2 . Ulusal ve uluslar arası basın çalışmalarına iştirak etmekten ,
3 . Arama ve kurtarma çalışmalarında basın bölümü masası kurmaktan v.s.
4 . İletişim araçlarıyla ak birimlerinin yapısı ve çalışmalarının tanıtımı.

5 . Halkın eğitsel amaçları da gözeterek bilgilendirilmesi çalışmaları yapmak.

c. Lojistik destek- Ulaşım birimi :
1 . Ak birimlerinin ihtiyaç duyulan bölgelere gidebilmesi ve ihtiyaç duyulan malzemelerin taşınabilmesi için gerekli ulaşım araçlarının temin edilmesini sağlar.

D. Sağlık birimi :
1 . AK birimlerine ilkyardım konusunda kurslar ve seminerler düzenleyerek personelin ilkyardım konusunda gelişmelerini sağlar.
2 . İhtiyaç duyulan ilkyardım malzeme ve teçhizatının alınmasını ilgili birimlere dağıtılmasını, eksilen teçhizat ve malzemenin yerine konmasını sağlar.

e . Malzeme birimi :
1 . Ar.Ge ile ortak çalışarak kullanıma çıkan yeni teknik malzemeleri takip etmek ,

2 . Satın alınabilmesi için teknik şartnameleri hazırlamak.
3 . Zaman zaman depolardaki malzemeleri kontrol ederek görev yapamaz durumdaki malzemeleri demirbaştan düşürmek için teknik kurula sevk eder.


Arama ve kurtarma çeşitleri

a . Tabii afetlerde AK; (kendi arasında 4 ana bölüme ayrılmaktadır.)
1 . Depremde arama ve kurtarma.
2 . Çığda arama ve kurtarma.
3 . Heyelanda arama ve kurtarma.
4 . Selde arama ve kurtarma.

b . Kaza ve kaybolmalarda ak; (kendi arasında dört ana bölüme ayrılmaktadır.)
1 . Kaybolma.
2 . Engellere takılma.
3 . Kaza geçirme
4 . Sığınarak mahsur kalma ve kaybolma.

Arama ve kurtarma araçları

AK araçları kendi arasında üç ana bölüme ayrılmaktadır.
1 . Denizde arama ve kurtarma

2 . Havadan arama ve kurtarma.
3 . Karadan arama ve kurtarma.

Kaza değerlendirme safhaları

Uluslar arası ak sistemlerine göre üç safha üzerinde değerlendirme yapılmaktadır . Bunlar ;
1 . İhbar alınma safhası :
İhbar bilgilerinin araştırılır.
2 . Alarm safhası :
Toplanan bilgilere göre kaza geçirme ihtimalinin yüksek olduğunun değerlendirilmesi ak birimi dönüş rotasından araştırmaya başlar.
3 . Tehlike safhası :
Kazaya uğrandığı kesinleşmiştir.
AK birimleri ve birim AKM derhal arama ve kurtarma faaliyetlerine başlar.

AKKM ye haber verilir.

İhtiyaç duyulma ihtimaline karşı yedek ekipler hazırlanır. Bekler durumuna getirilir.




Kazazedenin (Kzd) aranması- görev planlaması

Havadan arama ve kurtarma yöntemleri

kaybolan veya kazaya uğrayan kişi / kişilere ulaşılabilmesi için yapılacak ilk iş “yerinin belirlenmesidir”.
Makul bir zaman içerisinde kazazedenin tam yeri hassas olarak doğrulanmazsa gayret ve hayatlar kaybedilebilir.
Geniş alanları kısa sürede taramada en uygun yöntem hava araçlarını (helikopter – uçak) kullanmaktır.
Helikopter ve uçaklar arama/kurtarma yaparken uluslar arası arama/kurtarma teknikleri ve işaretlemeler (haberleşme) kullanırlar.

1 . Papatya zinciri paterni: büyük vadilerin, girintilerin ve çıkıntıların olduğu alanlarda düşük süratli uçakların ve helikopterlerin birbirilerinin tarama alanlarını kontrol edebildikleri bir arama şeklidir.

2 . S- Paterni : geniş vadi alanlarında iki hava aracından birisi s şeklinde arama yaparken diğer aracın direk uçuş yaptığı
kör noktaları kontrol edebilmek için yapılan bir arama şeklidir .
S şeklinde arama dağın tek yüzeyinde de başarıyla uygulanmaktadır.

3 . Yonca yaprağı Paterni: hızlı uçan bir uçağın yonca
yaprağı şeklindeki aramasına devam ederken yavaş uçan helikopterin
uçağın dönüş rotalarındaki boşluğu dolduracak şekilde ve alçak
uçuş yaparak arama yapmasıdır.

Arama Paternleri ve teknikleri
arama paternlerinin seçilmesi; kazaya ilişkin elde edilen bilgilerin doğruluğu, arama sahasının boyutları, ak vasıtalarının sayısı ve kabiliyetleri, çevre koşulları, aranacak hedefin ebadı ve kazazedelerin tespiti için kullanılan yardımcı ekipmanın tipi dahil birçok faktöre bağlıdır.

Arama paternlerinde kullanılan terimler

1 . Arama başlangıç noktası: ak vasıtalarının arama faaliyetini başlattığı mevkidir. Arama başlangıç noktasının belirlenmesi ile ak vasıtalarının irtifa ve mesafe ayrımları temin edilir. Arzulanan mevki ve zamanda arama faaliyetine başlanması sağlanır.

2 . Arama bacağı: herhangi bir paterni’nin izi boyunca olan bacaktır.

3 . Yan bacak: iki arama bacağı arasındaki bağlantıdır.

4 . Yaklaşma: ak vasıtasının sektör paterni, dikdörtgen, kare ,
üçgen , s tarama ,genişleyen kare patern , rota boyu paterni,
parelel tarama paterni, enine tarama paterni ,dağ çevre paterni
gibi arama tekniklerinden herhangi birisi kullanılarak arama
sahasına hareket ettiği genel yöndür ve normalde yan bacaklarla
aynı yönde olur .

Arama paterni çizimleri
Papatya zinciri paterni
Uçak ve helikopterin S düzeninde araması

Alanın S- paterniyle aranması
Yonca yaprağı paterni

Çevre paterni
Uçağın vereceği standart alındı - anlaşıldı işaretleri

işaret aynası ve kullanılması

İşaret aynaları: üretim yapan fabrika ve üreten ülkenin standartlarına ve kullanım amaçlarına göre farklı boyutlarda ve değişik şekilde yapılmışlardır.
Asıl amacı: Kzd veya kurtarma ekibinin arama yapan nesnelere
(insan, helikopter, uçak vs.) işaret vererek bulunduğu yeri belirtmektir.

Kullanılması :
1 . Güneş ışığını aynadan yanınıza yansıtın.
2 . Aynayı yavaş yavaş göz seviyesine getirin ve gözlem deliğinden bakın. Uzayıp giden parlak ışıklı bir noktayı görün. Bu ışık nişan alma veya hedef göstergesidir.
3 . Aynayı yaklaşık olarak göz hizasında tutun ve parlak ışıklı nokta hedef üzerine
gelinceye kadar aynayı hareket ettirin.
4 . Etkili kullanılan bir ayna ile 100 km. Uzağa işaret gönderilebilir.

Yer - hava işaretlerinin anlamları
Helikopterin kazazedeyi alması:
Havadan yapılan kurtarma işlemlerinde helikopter meteorolojik şartlar ( sis – yağış - rüzgâr – uygun iniş alanı vs ) uygun ise yoğun olarak kullanılmaktadır.
Helikopterin etkin olarak kullanılması yer hava işaretlerine bağlıdır.
Aşağıdaki işaretler uluslar arası işaretler olup renkli olarak 3 metrelik bezlerin üzerine yazılmıştır. Kullanılmak istenen işaret yerden havaya (helikoptere) doğru düzenlenmiştir.

Uluslararası işaretler ve anlamları
Helikopterler yapılış özellikleri; vinçli veya vinçsizdir. Vinçli helikopterler havadan yere 50 metrelik ip, çelik halat veya sedye indirip kazazedeyi alabildiği gibi yere de inebilirler.

Vinçsiz helikopter kzd. yi alabilmek için yere inmek zorundadır. Kzd. nin bulunduğu mevki helikopterin inişi için uygun olmayabilir. Bu durumda kzd. yi helikopterin ineceği alana taşımak zorunluluğu vardır. Bu zaman kaybı olabildiği gibi helikopterin yakıt durumu göz önüne alındığında sınırlı zaman demektir. Helikopter yere inmeden önce etrafındaki engelli alanları ve gideceği yönü tespit etmek için kzd. nin bulunduğu bölgenin üzerinde bir kaç tur atabilir. Helikopterin inebileceği uygun bir alan varsa o bölgede bir sis kutusu yakmak pilota uygun iniş alanını ve rüzgârın esiş yönünü belirlemede yardımcı olur. Helikopter yere inerken pallerin basıncından dolayı güçlü rüzgâr akımları yaratır. Bu durumda kzd. yi ve malzemeleri emniyete almak gereklidir aksi takdirde malzemeler uçabilir.
Helikoptere yaklaşırken; pilotun veya kurtarma personelinin izini alınmalıdır bu izin sağ veya sol eli yumruk yaptıktan sonra başparmağı yukarı kaldırmak ( ox ) başparmağı aşağı çevirmek (no) anlamı taşır. Helikoptere burun kısmından ve 45 derecelik açıyla yaklaşılmalı pallere dikkat edilmelidir.

Karadan arama paternleri

1-) Kaza yeri biliniyor ise;

 Deneyimli bir grup önceden gönderilir.  Bu grup çalışmaya başlarken diğer gruplarla irtibatı sağlar. Ana grup gelene kadar gerekli güvenlik tedbirlerini alır ve gerekli ise ilkyardım tedbirlerini uygular.

2-) Kaza yeri bilinmiyor ise; arama yöntemleri 4 çeşittir.

A . Keşif araması: 3 - 4 veya 5 kişilik çok deneyimli dağcıdan oluşur. Hızlı ve minimum malzemeyle teçhiz edilmiş olmalıdırlar. Kaybolan grubun takip edeceği rotayı izlerler.

B . Alan taraması: kısmen büyük alanların aranmasında kullanılan bir yöntemdir. Her grup belirli bölgeyi tarar. Gruplar kendi aralarında muhabere yaparlar.

C . Süpürerek arama: grup üyeleri araştırılacak alana belli aralıklarla dizilir ve ileriye doğru arama yapılır. Arama arazinin yapısına, görüş alanına personel sayısına, alanın büyüklüğüne ve arama zamanına göre belirlenir.

D. Temasla arama: küçük alanların ve görüşün zayıf olduğu durumlarda (sisli havada, gece, uçurum kenarı, sık taşlık veya bitki ) araştırmacıların aralarındaki mesafe 5 - 25 m. arasında olmalı ve araştırmacılar bir birilerinin alanlarını da kontrol edebilmelidirler. .

E . S- paterni: havadan arama paterni’nin yerdeki şeklidir.

Karadan kurtarma yöntemleri

Karada kurtarma yöntemleri kazazedenin sağlık durumuna
bağlı olarak 2 farklı bölüm altında yapılmaktadır.
1 . Kzd. nin hayati tehlikesi yok fakat yürüyemiyor.
2 . Kzd. nin hayati tehlikesi var.
      A . Kzd. nin şuuru açık
      b . Kzd. nin şuuru kapalı

Karada kurtarma yöntemleri arazinin yapısına bağlı olarak 2 farklı teknikle yapılmaktadır.
1 . Teknik gerektirmeyen arazide kurtarma.
2 . Teknik gerektiren arazide kurtarma.

1 . Teknik gerektirmeyen arazide kurtarma dört bölüm altında yapılmaktadır.

1 . Kazazedeyi bulunduğu bölümden yukarı çekme.
2 . Kzd. yi bulunduğu bölümden aşağı indirme.
3 . Kzd. yi yan geçiş yaptırarak kurtarma.
4 . Kzd. yi taşıma

2 . Teknik gerektiren arazide beş bölüm altında yapılmaktadır.

1 . Kazazedeyi bulunduğu bölümden yukarı çekme.
2 . Kzd’ yi bulunduğu bölümden aşağı indirme.
3 . Kzd’ yi yan geçiş yaptırarak kurtarma.
4 . Kzd’ yi hava hattı kullanarak taşıma ve kurtarma.
5 . Kzd’ yi taşıma.

Teknik gerektirmeyen arazide kurtarma
Teknik gerektiren araziden çıkıp teknik malzemeler bir yana
bırakılınca taşıma sistemi ile teknik gerektirmeyen arazi sistemine
dönünce taşıma sistemleri de değişmektedir.

1 . Dört el oturak sistemi :
Kısa mesafeli taşıma sistemi için uygundur boyları birbirine yakın iki taşıyıcı karşı karşıya gelerek her biri sol eliyle sağ bileğinden tutar. Diğer taşıyıcının bileğini serbest kalan eliyle tutarak oturak oluşturulur. Kzd. buraya oturtularak taşıma yapılır.

2 . İp ile taşıma sistemi :
İp veya perlon çift sayılı olarak kangal şeklinde sarıldıktan sonra orta kısmından bağlanır. Kangal orta kısmından ikiye ayrılarak iki göz elde edilmiş olur. Kazazedenin her bacağı bir göze sokulur. Taşıyıcı kazazedeye sırtını dönerek anılan ipleri sağ ve sol omzuna takar iplerin omuzdan çıkmasını önlemek için göğüsten perlon veya yardımcı iple bağlar.

3 . Sırt çantasında taşıma :
80 litre veya daha büyük boydaki sırt çantasının alt bölümü açıldıktan sonra kazazede çantanın içine sokulur. Ayakları çantanın altından dışarı çıkarılır. Klipslerin kırılma ihtimaline karşı kazma bağlama yerlerinden yardımcı ip ve perlonla desteklenir.
Sırt çantası sırta alınarak taşıma yapılır.

4 . Sırt çantası + Baton sistemi :
İki adet Baton veya kazma gövdelerinden birbirine birkaç noktadan sıkıca bağlandıktan sonra yan yana durmuş iki taşıyıcının sırt çantalarının sırt tarafından içeri sokulur. Kazazede iki kurtarıcının arasına anılan malzemelerin üzerine oturur.

5 . Sedye sistemi ( İp + Metal ) :
Kzd. basit kurtarma teknikleri ile taşınmayacak kadar ileri seviyede yaralı veya kendinde değil ise sedye ile taşıma yapılır.

Teknik gerektirmeyen arazide ipe girme
Kurtarma yapılırken bazı arazilerde (kaygan toprak, çarşak, eğimi 30 derece civarındaki iniş ve çıkışlar) kurtarıcının ve kazazedenin emniyetini almak gerekli olabilir.
Uygun bir noktada ana emniyet noktası kurulur. Artçı kendisini ve kurtarıcı ekibi emniyete alır. Kurtarmanın özelliğine bağlı olarak teknik malzemeler hazırlandıktan sonra ana ipin ucu kurtarıcının ( inişte arkadan emniyet kemerine / tırmanışta önden emniyet kemerine bağlanır ) artçı ip vererek/alarak, kurtarıcı/kurtarıcılar emniyetli olarak yavaş yavaş iniş/tırmanış yaparlar.
Eğimin tehlike teşkil etmediği bölgelere gelindiğinde kurtarıcı ekip ip emniyetinden çıkarak yoluna devam eder.

İp sedyeleri ve yapılma yöntemleri

Çadır veya panço sedyesi :

Acil durumlarda kazazedeyi tehlikeli olmayan alanlarda taşımak için yapılması en kolay taşıma sedyesidir.
1 . Çadır veya panço yere düz olarak serilir.
2 . Altı köşesinin her birinin içine bez, çorap vs. Konulur.
3 . Konulan nesnelerin bulunduğu bölüm top haline getirilir.
4 . Anılan bölümler yardımcı ip ile tam kazık düğümüyle bağlanır.
5 . Kzd. çadır veya pançonun üzerine yatırılarak tahliye edilir

Bulin düğümüyle sedye yapılması.
1 . Kurtarma ipi istenilen genişlikte ve uzunlukta yere serilir ve uzatılır.
2 . İpe basit ( kördüğüm ) düğüm atılır ve ikili ip haline getirilir.
3 . Karşı taraftaki ipe bulin düğümü köprüsü atıldıktan sonra ikili ip anılan köprünün içine sokularak bulin düğümü kitlenir.
4 . Anılan düğüm ve ikili ip sistemi aynı şekilde devam ettirilerek istenilen uzunlukta sedye elde edilir.
5 . Artan ipler birbirilerine bağlanır.
6 . Sedyenin üzerine mat vs. atılabilir.
7 . Kzd. sedyenin üzerine yatırılır ve taşınır.
8 . Gerekliyse kazazede sedyeye bağlanır.

Tamkazık ve geçme sistemi :
1 . Bu sedyenin yapılabilmesi için 30 metre ipe ihtiyaç vardır.
2 . İp orta noktasından başlamak üzere iki eşit parçaya ayrılır.
3 . İp ‘S’ çizecek şekilde kazazedenin boyunun genişliğine ve
uzunluğuna göre ayarlanır.
4 . Boşta kalan ipler tamkazık düğümüyle ‘S’ çizen iplerin ucuna takılır.
Not : Tamkazık düğümü sırasında ipler burulma ( dolanma )
olacağından ara sıra iplerin burulması düzeltilmelidir .

5 . İpin her iki tarafına tamkazık düğümü atıldıktan sonra kalan ipler tam kazık düğümünün atıldığı noktadaki ipin içinden geçirilir.
Bu olay tam kazık düğümünün ipten ayrılmasını önleyecektir.
6 . Taşımanın kolay olabilmesi için tamkazık düğümünün içinden ipler birkaç kez geçirilebilir.
7 . Kalan ipler taşıyıcılar tarafından kolon yapılabilir.
8 . Taşıma noktalarının uçlarına karabina bağlanabilir.
9 . Kazazedenin yaralanma durumuna bakılarak sedyenin üzerine
mat veya başka koruyucu malzemeler serilebilir.
10 . Kazazede kalan iplerle, perlonla veya yardımcı iple sedyeye bağlanmalıdır.

Kazazedenin mumya ip sedyesinde taşınması

Kzd. de omurga kırığı varsa ve sedye bulunmadığı zaman kazazedeyi taşımanın en emin yolu mumya tip ip sedyesidir.
1 . İp ‘S’ çizecek şekilde yere serilir.
2 . Kazazede sedyenin üzerine emniyetli şekilde yatırılır.
3 . İplerin ucu birbirilerinin içinden geçirilerek kazazede sıkıca sarılır.
4 . Omzundan, ayaklarından ve belininin altından alınan perlonlar vücut denge noktasında birleştirilir.


Kurtarmada ana emniyet noktaları

Kurtarma yapılırken ana emniyet noktaları teknik malzemeyle kurulacaksa en az 2 noktadan veya fazla kurulması emniyet açısından tercih edilmelidir.
Tabii noktalardan (kum saati, baba vs.) Alınacak emniyet noktalarının çekeri değerlendirilmelidir.
Kurtarma yapılırken değişik yönlere gidilebileceği düşünüldüğünde ana emniyet noktaları dinamik olmak zorundadır.
3 noktalı veya daha fazla ana emniyet noktası düşünülüyor ise örümcek çapası tercih edilmelidir.

Örümcek çapası - çoklu emniyet noktası (Edge roller - Roof roller)

Kurtarma yapılıyorken sürtünme göz önüne alınmalıdır. Kurtarma ipinin kayalara sürtünmesini önlemek için ; kaya yüzeylerine ( duvarlara ) Edge roller; balkonlara (negatif – içbükey ) Roof roller olarak isimlendirilmiş özel makaralı sistemler kullanılmalıdır.
Anılan makaraların kaya yüzeylerine sabitlenebilmesi için sikke veya özel çiviler kullanılmaktadır.
Anılan makaralar olmadığı zaman iplerin sürtünme yaptığı yerlere ip koruyucu (rope preventive) çekicin sap kısmı veya sert bez parçaları kullanılarak sürtünme azaltılabilir.

Teknik gerektiren arazide kurtarma

Kazazedeyi bulunduğu bölümden yukarı çekme

Kzd. yi bulunduğu bölümden yukarı çekme yerçekimine karşı kuvvet uygulanacağından inişten daha zordur.
2 bölüm altında incelenmektedir.

1 . Kazazede kendinde.
2 . Kazazede kendinde değil.

Kzd. nin durumuna göre; sedye kullanılır veya kullanılmaz.

1 . Kzd. nin yanına ulaşılıp emniyeti alınır.
2 . Gerekliyse ilkyardım tedbirleri uygulanır.
3 . Taşıma sistemine ve taşıma çeşidine karar verilir.
A . Kurtarma alanı dar ise kzd. dikey kurtarılacak şekilde hazırlanır.
B . Kurtarma alanı geniş ise; kazazede yatay kurtarılacak şekilde hazırlanır.
4 . Kzd. kurtarma ipine bağlandıktan sonra zorluk durumuna bağlı olarak 1, 2 veya 3 ‘ lü makara (palanga) sistemi kullanılarak kzd. ve refakatçi yukarı doğru çekilir.
5 . Çekme sırasında refakatçinin direktifleri geçerlidir.
6 . Kurtarma yapılırken ana emniyet noktasındaki ekip ve refakatçi
arasında telsiz bağlantısı veya düdük ile haberleşme sağlanmalıdır.
7 .Haberleşme malzemeleri yok ise ekipten birisi her iki gurubu görecek şekilde uygun yerde durarak haberleşmeye yardımcı olur .

3 / 1 makara sistemini kurulması
Kzd. kendinde, sadece yürümede - tırmanmada zorluk çekiyor ve küçük bir yardımla kurtarılacak durumda ise 3 / 1 makara sistemi yeterlidir.

1 . Ana emniyet noktası kurulur.
2 . Ana emniyet noktasından kzd. ye emniyeti alınmış kurtarma ip gönderilir.
3 . Kzd. iple kendini emniyete aldıktan sonra ana emniyet noktasıyla kazazede
arasındaki ipe jumar veya pürsik düğümü atılır (kurtarıcı tarafından çekilen ipin
geri gitmesini önlemek için).
4 . Ana emniyet noktasının içinden geçen ip geriye dönerken kazazede ile emniyet jumarı arasına takılan çekme jumarına–pürsiğine takılmış makara – karabina’ nın içinden geçerek tekrar ana emniyet noktasına doğru döner. Bu ip çekilince kd. yavaş yavaş yukarı çekilir.
5 . İki jumar – pürsik alt alta değecek şekilde yaklaşır ise çekme jumarı aşağıya itilir.
6 . Bu sistem kuvvetten kazandırırken yoldan kaybettirir.

6 / 1 makara sistemini kurulması
1 . Ana emniyet noktası kurulur.
2 . Ana emniyet noktasından kazazedeye emniyeti alınmış kurtarma ip gönderilir.
3 . Kzd. iple kendini emniyete aldıktan sonra ana emniyet noktasıyla kazazede
arasındaki ipe jumar veya pürsik düğümü atılır (kurtarıcı tarafından çekilen ipin
geri gitmesini önlemek için).
4 . Ana emniyet noktasının içinden geçen ip
geriye dönerken kzd. ,ile emniyet jumarı arasına takılan çekme jumarına –
pürsiğine takılmış makara – karabina’ nın içinden geçerek tekrar ana emniyet
noktasına doğru döner.
5 . Ana emniyet noktasındaki diğer karabinanın içinden geri dönerek ayni ipe takılmış jumar- pursiğin içinden geçerek ana emniyet noktasına doğru geri döner. Bu ip çekilince, kzd. çok yavaş şekilde yukarı çekilir.
6 . İki jumar–pürsik alt alta değecek şekilde yaklaşır ise çekme jumarı aşağıya itilir.
7 . Bu sistem kuvvetten kazandırırken yoldan kaybettirir.


9 / 1 makara sistemini kurulması
1. Ana emniyet noktası kurulur.
2. Ana emniyet noktasından kzd. ye emniyeti alınmış kurtarma ip gönderilir.
3 . Kzd. iple kendini emniyete aldıktan sonra ana emniyet noktasıyla kzd. arasındaki ipe jumar veya pürsik düğümü atılır(kurtarıcı tarafından çekilen ipin geri gitmesini önlemek için).
4 . Ana emniyet noktasının içinden geçen ip geriye dönerken kzd. ile emniyet
jumarı arasına takılan çekme jumarına–pürsiğine takılmış makara – karabina’ nın
içinden geçerek tekrar ana emniyet noktasına doğru döner.
5 . Ana emniyet noktasındaki diğer karabinanın içinden geri dönerek ayni ipe takılmış jumar-pursiğin içinden geçerek ana emniyet noktasına doğru geri döner. Bu ip çekilince kzd. çok yavaş şekilde yukarı çekilir.
6 . Iki jumar–pürsik alt alta değecek şekilde yaklaşır ise çekme jumarı aşağıya itilir.
7 . Bu sistem kuvvetten fazla kazandırırken yoldan çok fazla kaybettirir.

Hava hattının kurulması

Kurtarma yapılırken; engelleri kestirmeden geçme, kzd. yi sarsmama, zor yerlere girmekten kaçınma gibi durumlarda, kanyon veya nehir geçişlerinde en uygun yöntem hava hattını kullanmaktır.
Hava hattında kurtarma 2 ayrı yöntemle yapılmaktadır.
1 . Sabit yük çeker hat.
2 . Sabit yük çeker hatta montajlı hareketli hat.


Hava hattının kurulmasında ihtiyaç duyulan malzemeler

1 . Statik ip.
2 . 2 dinamik ip.
3 . 15 adet karabina (hms. Kilitsiz. Kilitli)
4 . 3 adet jumar veya yardımcı ip.
5 . Tandem.
6 . 4 adet kurtarma makarası.
7 . Perlon (yeteri kadar) ana emniyet hatlarının kurulması için.
8 . Sikke (yeteri kadar)
9 . Çekiç.
10 . Rehber ip (misina ipi gerekliyse)
11 . Kask.
12 . Sedye (gerekliyse).
13 . İp-sedye gerekliyse
14 . Bıçak

hava hattındaki ipin gerdirilmesi

hava hattında sedyenin kullanılması

Kzd. yi kanyon vb. Yerlerden karşıdan karşıya geçirmenin en uygun yolu hava hattını kullanmaktır.
Hava hattı kurulduktan sonra ;

1 . Emniyet için sedye uygun bir yere bağlanır.
2 . Sedye2 adet kurtarma makarasıyla gerili ipe takılır.
3 . Sedye hareket ettirilirken makaraların birbirilerinden uzaklaşmasını önlemek için ip veya perlonla bağlanır.
4 . Sedyeyi hareket ettirmek için makaraların altından kanyonun her iki yanına ulaşabilecek uzunlukta 2 ip bağlanır.
5 . Kzd. sedyeye yatırılıp emniyetleri bağlanır.
6 . Sedyenin emniyet sökülür.
7 . Kanyonunun karşı tarafındaki kurtarma ekibi sedyeyi çeker.
8 . Sedye emniyet için bağlandıktan sonra kzd. alınır.

Hareketli hava hattında hareketli ipi kullanma tekniği

1 . Hava hattı kurulup emniyete alındıktan sonra.
2 . Tandem statik ipin üzerine monte edilir.
3 . Tandemin altında bulunan boşluğa 2 karabina yardımıyla kurtarma makaraları takılır
4 . Makaraların içinden geçen ipe sekizli düğümü atılır.
5 . Her iki taraftaki ana emniyet noktalarındaki ipi emniyete almak için pursik veya jumar emniyeti kullanılır.
6 . İp verirken; jumarlar açılıp yarım kazık düğümüyle ipler yavaş yavaş bırakılır.
7 . Kzd. çekilirken jumarlar kapatılıp yarım kazıklar çözülür.
8 . Kzd. sağa sola hareket ettirileceği zaman çekilecek tarafın jumarı kapalı tutulur karşı taraf açılıp ipe yarımkazık düğümü atılır.